Τι είναι η Βιομάζα?
H Βιομάζα αποτελεί κάθε οργανική σύσταση (στερεά ή υγρή) που προέρχεται από την γεωργία, δασοκομία (και παρεμφερείς κλάδους) καθώς και άλλα βιομηχανικά και οικιακά απόβλητα τα οποία όταν επεξεργαστούν μπορούν να παράξουν ενέργεια και θέρμανση. Από το πιο πάνω εξυπακούεται ότι η εναλλακτική αυτή πηγή ενέργειας / θέρμανσης είναι πιο οικονομική από τις παραδοσιακές πηγές υγρών καυσίμων (πετρέλαιο, υγραέριο, ηλεκτρισμός) αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι η χρήση της βιομάζας προκαλεί τις λιγότερες επιπτώσεις στο φαινόμενο θερμοκηπίου της Γής και συμβάλει σε ένα καθαρότερο πλανήτη.
Οι κυρίοτερες μορφές Βιομάζας είναι:
- Ξύλο/Δασοκομία:
Η δασοκομία και οι παραμφερείς τομείς των προιόντων ξύλου (ξυλουργεία, βιομηχανίες μοριοσανίδων, παρκέ κ.α.) αποτελούν την κυριότερη πηγή βιομάζας από αυτόν τον τομέα. Ο τομέας καλύπτει ένα ευρύτερο τομέα με πολλά χαρακτηριστικά (κορμοί, ξυλόσκονη και απορρίματα ξύλου) – που πέρα από τα παραδοσιακά καυσόξυλα έχει προσφέρει το μπρίκετ και πολύ πρόσφατα πέλλετ. Τα δύο τελευταία έχουν υψηλή πυκνότητα άρα και πολύ ψηλή θερμογόνο δύναμη και αποτελούν τεράστια προοπτική για ανάπτυξη της βιο-ενέργειας παγκοσμίως.
- Γεωργία / Κτηνοτροφία:
Η διαθέσιμη γεωργική γή καλλιεργείται για ανάπτυξη φυτειών που όταν επεξεργαστούν μπορούν να παράξουν βιο-κάυσιμα κίνησης. Οι πιο συνηθισμένες καλλιέργειες είναι ηλιόσπορος, σιταροπούλα κ.α. Τα τελευταία χρόνια η εκτεταμένη καλλιέργεια των πιο πάνω φυτειών έχουν επιφέρει ραγδαίες αυξήσεις στις τιμές βασικών τροφίμων (σιτηρά, καλαμπόκι) αφού η ζήτηση για βιοκαύσιμα είναι τεράστια και οι γεωργοί στρέφονται προς αυτές τις καλιέργειες με την γεωργική γή να μειώνεται συνεχώς. Παρομοίως απόβλητα κτηνοτροφικών μονάδων μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αυτόνομες μονάδες για παραγωγή ενέργειας / θέρμανσης (άχυρα & σανοί) μειώνοντας έτσι το ενεργειακό τους κόστος.
- Βιο-επεξεργασμένα Υγρά:
Τα βιο-επεξεργασμένα απόβλητα αφορούν διάφορες μορφές όπως οργανικά δημόσια / οικιακά απόβλητα (στερεά ή υγρά) . Κάθε μορφή βιομάζας έχει διάφορα χαρακτηριστικά όπως υγρασία, θερμογόνο δύναμη και ποσοστό στακτής. Επομένως απαιτείται διαφορετικός τρόπος επεξεργασίας για την παραγωγή βιο-ενέργειας από το κάθε είδος. Αυτή η επεξεργασία / μεταποίηση απαιτεί χημική, θερμική και βιολογική επεξεργασία και μπορεί να καλύψει είτε αυτόνομες μονάδες ή τοπικά δίκτυα.
Χρήση Βιομάζας:
- Βιομάζα για Παραγωγή Θέρμανσης:
Η ανάφλεξη και καύση μεγάλων στερεών κομματιών (κυρίως ξύλου) για παραγωγή θερμότητας είναι ο κυρίοτερος τρόπος παραγωγή βιο-ενέργειας με τάση για συνεχή αύξηση της απόδοσης των συστημάτων αλλά και μείωσης των ρύπων. Τα διάφορα συστήματα παραγωγής ενέργειας από βιομάζα ανταποκρίνονται στο μέγεθος του χώρου που καλούνται να θερμάνουν. Μικρά οικιακά συστήματα χρησιμοποιούν καυσόξυλα, μπρίκετ και πέλλετ σε τζάκια, σόμπες καυστήρες. Μεγαλύτερου μεγέθους συστήματα μπορούν να λειτουργήσουν ταυτόχρονα με διαφορετικούς τύπους καυσίμων – καυστήρες βιομάζας (ξύλο, απορρίματα, πυρήνα ελιάς) για διάφορες βιομηχανικές χρήσεις (φυτώρια, πλυντήρια ρούχων, φάρμες κλπ). Σε ακόμα μεγαλύτερα συστήματα μπορεί να γίνει συμπαραγωγή θερμότητας και ατμού για προμήθεια σε τοπικά δίκτυα κοινοτήτων.
- Βιομάζα για παραγωγή Ηλεκτρισμού
Η παραγωγή ηλεκτρισμού γίνεται με ένα συνδυασμένο κύκλο θερμότητας και ατμοποίησης. Η βιομάζα μπορεί να είναι το κύριο υλικό καύσης αλλά μπορεί να ενισχυθεί με κάρβουνο για καλύτερη απόδοση. Το βιο-αέριο αποτελεί επίσης ένα εξαιρετικό τρόπο παραγωγής ενέργειας με την αξιοποίηση του μεθανίου από την ζύμωση διαφόρων αποβλήτων το οποίο μετά διαχέεται σε θάλαμο αερίων.
- Βιομάζα για Μεταφορές:
Είναι διάφορες μορφές υγρών καυσίμων που προέρχονται από φυτικά και μαγειρικά έλαια τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις μεταφορές. Ανάλογα με την περιεκτικότητα τους απαιτείται και ο βαθμός προσαρμογής των συμβατικών μηχανών ή ακόμα και η πλήρης αντικατάσταση τους. Προς το παρών γίνεται εκτενής έρευνα και ανάπτυξη στον τομέα παραγωγής βιο-καυσίμων από ξύλα και απορρίματα μπογιών για παραγωγή αιθανόλης που αναμένει να δώσει τεράστια οφέλη και εξοικονομήσεις στις μεταφορές.
Πλεονεκτήματα Χρήσης Βιομάζας:
- Χαμηλό Κόστος και άμεση διαθεσιμότητα βιομάζας στην Κύπρο (σε κάποια είδη) αλλά και σε κοντινές χώρες, έτσι ώστε να είναι εύκολη η εισαγωγή της.
- Βοηθά στην μείωση της εξάρτησης από παραδοσιακές πηγές ενέργειας όπως πετρέλαιο, γκάζι που γίνονται εξ’ολοκλήρου με εισαγωγές.
- Συνεισφέρει στην διημιουργία ενεργειακής ισορροπίας στην οικονομία του τόπου αφού πολλά είδη καυσίμων συνθέτουν ένα ενεργειακό μίγμα.
- Μπορεί εύκολα να αποθηκευτεί όταν χρειαστεί χωρίς μεγάλες δαπάνες σε αποθηκευτικούς χώρους.
- Αποτελεί οικολογικό προιόν, η χρήση επιβαρύνει το λιγότερο δυνατο το περιβάλλον και συνεισφέρει στην μειώση των ρύπων διοξειδίου στην ατμόσφαιρα.
- Η ανακύκλωση και η εξοικονόμησης φυσικών πόρων διημιουργεί γενικά πράσινη οικονομική ανάπτυξη αλλά και πράσινη συνέιδηση στην κοινωνία.
- Συνεισφέρει στην διημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε τομείς που διέρχονται σημαντική ανάπτυξη και τεχνολογία.
- Η αξιοποίηση των δασών στην παραγωγή βιομάζας, όταν υπάρχει ένα οργανωμένο πρόγραμμα αναδάσωσης, συνεισφέρει στην μείωση του διοξειδίου στην ατμόσφαιρα που στην περίπτωση χρήσης παραδοσιακών καυσίμων (πετρελαίου & υγραερίου) τα επίπεδα ανεβαίνουν επικίνδυνα. Το τελευταίο είναι υπεύθυνο για την άνοδο της θερμότητας του πλανήτη αλλά και του φαινόμενου θερμοκηπίου με όλες τις κλιματικές αλλαγές που αυτές συνεπάγονται.